ŠPEDITERSKA TERETNICA ZA MULTIMODALNI PREVOZ
Ugovor o kombinovanom prevozu robe je takav ugovor na osnovu koga se jedna ugovorna strana (multimodalni transportni operater) obavezuje da uz naknadu i uz izdavanje jedinstvene prevozne isprave, preveze robu iz mesta otpreme u mesto opredeljenja, upotrebljavajući dva ili više različitih načina prevoza. Ovaj prevoz dobija međunarodni karakter ukoliko se mesto na kome izvršilac multimodalnog prevoza preuzima robu i mesto njene predaje nalaze u različitim državama.
Kombinovani prevoz podstaknut je posebno pojavom savremenih sredstava grupisanja tereta (posebno kontejnera), koji omogućavaju laku manipulaciju teretom pri pretovaru iz prevoznog sredstva jedne prevozne grupe u prevozno sredstvo druge prevozne grane (npr. iz broda u železničke vagone).
Organizator kombinovanog prevoza vrši delatnost koja sadrži elemente ugovora o prevozui i ugovora o špediciji, a kao organizator kombinovanog prevoza vrlo često se pojavljuje špediter. Delatnost organizatora kombinovanog prevoza obuhvata radnje prevozioca (izdavanje prevozne isprave i obavezivanje da izvrši prevoz) i radnje špeditera (organizacija prevoza, zaključivanje ugovora o prevozu). Organizator kombinovanog prevoza odgovara za gubitak ili oštećenje pošiljke, kao i zakašnjenje u prevozu, bez obzira da li je on vršio prevoz ili ne, kao prevozilac po posebnim pravilima o jedinstvenoj odgovornosti.
Postojanje različitih pravila u pojedinim saobraćajnim granama izaziva niz problema koji se javljaju kod kombinovanog prevoza. Na diplomatskoj konferenciji u Ženevi doneta je Konvencija UN o međunarodnom multimodalnom prevozu robe iz 1980.god. Kao autonomni izvori značajni su modeli teretnice za mešoviti prevoz pojedinih međunarodnih organizacija kao što su FIATA, BIMCO I COMBIDOC. Poznatao je da su međunarodni špediteri važni organizatori kombinovanog prevoza. Zato je Međunarodna organizacija špeditera FIATA 1970.god. sačinila formular prevozne isprave za mešoviti prevoz tzv. FIATA teretnice za kombinovani prevoz FBL. To je jedinstvena isprava za celu relaciju, od preuzimanja do predaje robe, a na osnovu tog formulara reguliše se i odnos stranaka iz posla prevoza. Značajni su i formulari teretnice za mešoviti prevoz iz 1971. godine – tzv BIMCO teretnica.
Konvencijom o međunarodnom multimodalnom prevozu robe iz 1980.god. predviđena je isprava sa originalnim obeležjem, nezavisno od bilo koje isprave koja se izdaje u saobraćaju i koja je prilagođena specifičnostima multilmodalnog prevoza. Konvencija predviđa obavezno izdavanje isprave od strane multimodalnog operatera nakon prijema robe. Pošiljalac ima pravo izbora između prenosive i neprenosive isprave kombinovanog prevoza. Ukoliko se radi o prenosivoj ispravi, ona može da glasi na donosioca ili po nardbi.
Operater multilmodalnog prevoza ima pravo i dužnost da unese primedbe u pogledu podataka o robi ili da konstatuje spoljašnje nedostatke na robi. Kada unese valjane primedbe, pretpostavlja se da je robu preuzeo onako kako je predao primaocu, dok ovlašćeni imalac isprave ne dokaže suprotno. To je tzv. čista isprava o multimodalnom prevozu. Pored isprave o multimodalnom prevozu mogu se izdavati i druge isprave, npr. teretnice, tovarni listovi, špediterske
pravo 